1. Genel Bilgiler, Temel İlkeler ve Kurallar

Türkiye’deki bazı yükseköğretim programlarında, “anne veya babası, işi veya görevi nedeniyle yurt dışında bulunduğu sırada, ortaöğrenimlerinin tamamını bu ülkelerin lise veya dengi meslek okullarında yapan” öğrenciler için kontenjanlar ayrılmıştır. Bu kontenjanlardan yararlanmak isteyenlerin seçme ve yerleştirme işlemleri ile bu işlemlere esas teşkil eden Yurt Dışında Çalışanların Çocukları için Yükseköğretime Giriş Sınavı (YÇS)  ile yapılır.

2. YÇS Başvuruları

2.1. Başvuru Koşulları

Bir adayın, YÇS’ye başvurabilmesi için,

(a) T.C. uyruklu olması gerekir.

(Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü’nün 20.10.1998 tarih ve 1998/26 sayılı genelgesinin ikinci sayfasında yer alan, “Türk Vatandaşlığından izinle ayrılanlar ile bunların kanuni mirasçıları da, Yurt Dışında Çalışanların Çocukları için ÖSYM tarafından açılan yüksek öğretime giriş sınavından (YÇS) yararlanacaklardır” maddesi gereğince bu durumdaki adaylar da bu sınava girebilirler.)

Ayrıca 06.07.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5203 Sayılı Kanun ile yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızdan 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunun 29. maddesi gereğince yararlanacak olanlar ve yararlanacakları hakların kapsamı genişletilmiştir. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce uygulamada olan 4112 Sayılı Kanun gereği Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olan kişiler, 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olarak değerlendirilecektir.

(b) Anne veya babasının, işi veya görevi nedeniyle, adayın eğitim aldığı süre ile eş zamanlı en az üç yıl süreyle yurt dışında kalmış ve bu durumu belgelendirmiş olması gerekir.

(c) Anne veya babasının yurt dışında bulunduğu süre içinde Türkiye’de lise eğitimine denk sayılan ortaöğretimin (lise veya dengi okulun) en az son üç yılını yurt dışında okumuş ve bu durumunu, ortaöğretimin her yılı için ayrı ayrı olmak üzere, aldığı dersleri ve bunlarda sağladığı başarıyı (dersteki notunu) gösteren transkriptlerle belgelendirmiş olması gerekir. (Türkmenistan’da eğitim gören adaylar için 12 yıllık temel eğitimin son üç yılını bu ülkede okumuş olmaları şartı aranmaktadır.)

(d) Adayın sınava başvuru, sınav vb. ile ilgili olarak ÖSYM’nin ilgili yıl için yayınladığı kılavuzda belirtilen bütün kurallara eksiksiz olarak uyması gerekir.

Yukarıdaki koşullardan herhangi birine uymayanların adaylığı kabul edilmez; yanlışlıkla kabul edilse bile sınava katılmasından doğabilecek hiçbir haktan yararlandırılmaz. Lise eğitimlerinin en az bir dönemini dahi Türkiye’de veya KKTC’deki okulların birinde alanların başvuruları kabul edilmez.

2.2. Başvuru İşlemleri

Sınava başvurular, internet aracılığıyla yapılır.

YÇS’ye başvurmak isteyen adaylar, bu sınavla ilgili “Kılavuz ve Aday Bilgi Formu”nu, ÖSYM’nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden elde edebilirler.

Yurt içinden (Türkiye’den) sınava başvurular, Başvuru Merkezleri tarafından, internet aracılığıyla alınır. Başvuru merkezleri ÖSYM’nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden yayınlanır.

Yurt dışından başvurular ise, ÖSYM’nin http://ais.osym.gov.tr internet adresinden bireysel olarak yapılır.

Sınava katılmak isteyen adaylar, ilgili yılın YÇS Kılavuzu ile Aday Bilgi Formundan oluşan başvuru evrakını, başvurma süresi içinde ÖSYM’nin web sayfasından edinebilirler. Kılavuz basımı ve dağıtımı yapılmaz.

Adayların ister yurt içinden ister yurt dışından YÇS başvurularını yapabilmeleri için ilgili yılın kılavuzunun arka sayfasında verilen banka şubelerinden birine sınav ücretini yatırmaları gerekmektedir. Sınav ücreti olarak, yurt içinden başvuran adaylar 75 TL, yurt dışından başvuracak adaylar 50 ABD Doları veya 40 Euro öderler. Sınav ücreti olarak özel çek, zarf içinde para, posta çeki vb. kesinlikle gönderilmemelidir.

Başvuru süresi içinde yapılmayan başvurular ile ÖSYM’ye postayla gönderilen veya elden verilmek istenen başvurular kabul edilmez.

• Y.U. Numarasının Edinilmesi

Yurt dışından başvuran adaylar ÖSYM’nin internet sayfasındaki “Y.U. Numarası Edin” başlıklı alana giriş yaparak bu alandaki açıklamalar doğrultusunda Y.U. Numarası ile şifrelerini edinirler. Adaylar Y.U. Numarası ile şifrelerini sadece http://ais.osym.gov.tr adresinde yapacakları işlemler için kullanabilirler.

Yurt içinden başvuracak adayların Y.U. Numarası almalarına gerek yoktur, bu adaylar başvurularını başvuru merkezine şahsen başvurarak yapabilmekte ve şifrelerini başvuru merkezlerinden alabilmektedirler. Y.U. Numarası ve şifre sadece bir kez edinilebilir. Şifre, hem bu sınavın bütün aşamalarında, hem de adayın ÖSYM ile ilgili elektronik ortamda yapılacak bütün işlemlerde gerekli olacağından aday tarafından özenle saklanmalıdır.

• Sınav ücretinin yatırılması

Yurt içinden (Türkiye’den) sınava başvuracak adaylar, sınav ücretini sınava başvurma süresi içinde, ilgili yılın kılavuzunun arka kapağında yazılı olan banka şubelerinden birine yatırırlar. Adayların, sınav ücretini yatırmaları için ilgili banka şubesine gidip, T.C. Kimlik Numarası, adı, soyadı, bu sınavın açık adı ile kaç TL sınav ücreti yatıracaklarını söylemeleri gereklidir. Sınav ücreti yatırılmadan başvuru yapılamaz.

Yurt dışından sınava başvuracak adaylar, sınav ücreti olarak, ilgili yılın kılavuzunun arka kapağında yazılı olan banka şubesine gidip, T.C. Kimlik Numarası, adı, soyadı, bu sınavın açık adı ile sınav ücreti olan 50 ABD Doları veya 40 Euroyu  ilgili banka hesap numaralarından herhangi birine yatırmaları gerekmektedir. Bankanın masraf olarak alacağı para bu miktarın dışında hesaplanmalıdır. Sınav başvuru ücretini Türkiye dışından yatıranlar, bu işlemi Türkiye dışındaki muhabir bir banka ve uluslararası işlem yapan bankalar aracılığı ile gerçekleştirebilirler. Bankadan alınan dekont, adayın sınav ücretini yatırdığına dair belge olarak saklanmalıdır. Adayların gönderdikleri başvuru ücreti transfer edildikten ve hesaba aktarıldıktan sonra yatırılmış sayılır.

DİKKAT: Sınav ücretini yatıran adayların banka şubesinden ayrılmadan önce, kendilerine verilen banka dekontunu dikkatle incelemeleri, bilgilerinde yanlışlık yoksa bankadan ayrılmaları, yanlışlık varsa mutlaka bankadan ayrılmadan düzelttirmeleri gerekmektedir.

• Aday Bilgi Formunun Doldurulması

Aday Bilgi Formundaki alanların doldurulmasına ilişkin açıklamalar sırasıyla ve aynı başlıklar kullanılarak aşağıda verilmiştir. Bu açıklamalar, ilgili yılın YÇS kılavuzunda da yer almakta olup, bu bilgiler ancak dikkatle okunduktan sonra aday bilgi formunu doldurma işlemine geçilmelidir. Formun doldurulması sırasında yapılacak olan yanlışlıklardan doğacak sonuçların bütün sorumluluğu adaya ait olmakla beraber, aday bilgi formu dolma kalem veya tükenmez kalemle doldurulmalıdır.

Kimlik ile ilgili bilgi alanlarına, nüfus cüzdanında yer alan bilgiler değiştirilmeden, kısaltma yapılmadan büyük harflerle yazılmalıdır. İletişim ile ilgili bilgi alanlarına, adaya ulaşılabilecek en güvenilir bilgiler yazılmalıdır. ÖSYM’nin adayla yapacağı bütün iletişim işlemlerinde bu bilgilerin kullanılacağı unutulmamalıdır.

Aday Bilgi Formunun üzerinde açıklamalar ve dikkat edilmesi gereken bazı uyarılar bulunmaktadır. Aday Bilgi Formu, mutlaka bu uyarı ve açıklamalar dikkatle incelendikten sonra doldurulmalıdır.

1. T.C. KİMLİK NUMARASI

Adaylar bu alana T.C. Kimlik Numaralarını yazmak zorundadırlar. T.C. Kimlik Numaralarını bilmeyen adaylar http://tckimlik.nvi.gov.tr internet adresinden bu numaralarını öğrenebileceklerdir.

2. ADI

3. SOYADI

4. BABA ADI

5. ANNE ADI

6. DOĞUM TARİHi

7. CİNSİYETİ

8. DOĞUM YERİ

9. NÜFUSA KAYITLI OLDUĞU İL/İLÇE

10. UYRUĞU

11. SINAV MERKEZİ TERCİHİ

Türkiye’de sınava girecek adaylar 060 Ankara, Almanya’da sınava girecek adaylar 911 Almanya/Köln işaretleyeceklerdir.

12. SINAV YABANCI DİLİ

Adaylar sınava hangi dilden gireceklerini bu alana işaretleyeceklerdir.

13. GİRMEK İSTEDİĞİNİZ YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARI

İlgili yılın YÇS kılavuzunda verilen tablolardaki programlar ve bunların koşulları incelenmeli ve aday bu programlardan hangilerine girmek istediğini belirlemelidir. Girmek istenen programlar, en çok istenen program en başa gelmek üzere istek sırasına göre sıralanmalıdır. “Girmek İstediğiniz Yükseköğretim Programları” kısmına, bu programlardan en çok 6 tanesinin tablolardaki kodları, istek sırasına uygun olarak her kutuya bir rakam gelecek şekilde yazılmalıdır.

14. YAZIŞMA ADRESİ

Adayların Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi ile Sonuç Belgesi bu adrese postalanacağından adresin doğru ve eksiksiz olması önem taşımaktadır. Aday bu alandaki ülke kodunu ilgili yılın YÇS kılavuzunda yer alan Tablo-2′den bulmalı ve bu kodu ilgili alana yazmalıdır.

15. ÜLKE TELEFON KODU VE TELEFON NUMARASI

16. E-POSTA ADRESİ

17. ADAYIN İMZASİ

• Başvurunun tamamlanması

A – Yurt içinden (Türkiye’den) başvurular

Yurt içinden (Türkiye’den) sınava başvuracak adaylar,

1) Anne veya babalarının yurt dışında çalıştıkları yerleri ve çalışma sürelerini (işe başlama ve işten ayrılma) gösteren resmi makamlardan onaylı ve Türkçe tercümeli belgelerini,

2) Ortaöğretiminin en az son üç yılının her biri ile ilgili olarak okullarından alacakları (her yılı ayrı ayrı olmak üzere) aldığı dersleri ve bunlarda sağladığı başarıyı (dersteki notunu) gösteren transkriptlerini (var ise onaylı tercümelerini),

3) Kurallara göre doldurulacak ilgili yılın YÇS Aday Bilgi Formunu,

ÖSYM’nin internet sayfasında belirtilen Başvuru Merkezine giderek görevliye teslim etmeli ya da ÖSYM’nin ilgili yıl için duyurduğu başvuru son tarihine kadar posta ile iadeli taahhütlü olarak ÖSYM’ye ulaştırmalı ve başvuru işlemlerini internet aracılığıyla Başvuru Merkezi görevlisine, ÖSYM’nin ilgili yıl için duyurduğu başvuru son tarihi mesai bitimine kadar yaptırmalıdır. Başvuru Merkezine adayın kendisinin gitmesi zorunludur.

Adayın fotoğrafı Başvuru Merkezi görevlisi tarafından çekilerek internet aracılığıyla ÖSYM kayıtlarına aktarılmaktadır. Bu fotoğrafın cepheden, adayı kolaylıkla tanıtabilecek şekilde çekilmiş bir fotoğraf olması gerektiğinden, başvuru merkezine giderken adayların bu hususa dikkat etmeleri gerekmektedir.  Sınav günü salonda görevli olan salon başkanı adayın kimliğini fotoğrafından belirlemede güçlük çektiği durumda, adayı sınava almayabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Başvuru merkezi görevlisi tarafından Aday Bilgi Formundaki bilgiler elektronik ortama aktarılmaktadır.  Başvuru yapıldıktan sonra Başvuru Merkezi tarafından çıktı alınarak adaya verilecek Aday Başvuru Kayıt Bilgileri formu dikkatle incelenmelidir. Aday bilgilerinin doğruluğundan emin olmalıdır. Bilgilerde eksiklik veya yanlışlık var ise hemen Başvuru Merkezi Görevlisi uyarılarak eksik bilgi tamamlattırılmalı, yanlış bilgi düzelttirilmelidir. Bilgiler doğru ise form imzalanıp görevliye onaylaması için geri verilmelidir. Onaylanmış, fotoğraflı Aday Bilgi Formu görevliden alınmalı ve sınavın bütün aşamalarında gerekli olacağından saklanmalıdır.  Başvuru Hizmet Ücreti olan 3,00 TL ise başvuru sırasında adaylar tarafından ödenmelidir.

Yurt içinden sınava başvuran ve Başvuru Merkezine şahsen gitmeden postayla başvuru yapan adayların başvuruları geçersiz sayılmaktadır.

Başvuru süresi içinde yapılmayan başvurular ile ÖSYM’ye postayla gönderilen veya elden verilmek istenen başvurular kabul edilmemektedir.

B – Yurt dışından (Türkiye hariç) başvurular

Yurt dışında yaşayan adaylar başvurularını, http://ais.osym.gov.tr internet adresinden başvuru süresi içinde yapmalıdırlar.

Bu adayların başvuru işlemine başlamadan önce; aşağıdaki işlemleri tamamlamaları ve belgelerinin başvuru işlemi sırasında yanlarında bulunduğunu kontrol etmeleri gerekmektedir:

1. Y.U. Numarası ve şifre

2. Banka dekontu

3. Dijital ortama aktarılmış fotoğraf

Adayın, dijital ortamda bulunan fotoğrafı da Aday Bilgi Formundaki bilgilerle birlikte ÖSYM kayıtlarına aktarılmaktadır. Bu fotoğrafın cepheden, adayı kolaylıkla tanıtabilecek şekilde çekilmiş bir fotoğraf olması gerektiğinden, başvuru merkezine giderken adayların bu hususa dikkat etmeleri gerekmektedir.  Sınav günü salonda görevli olan salon başkanı adayın kimliğinifotoğrafından belirlemede güçlük çektiği durumda, adayı sınava almayabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Başvuru yapıldıktan sonra Aday Başvuru Kayıt Bilgileri formu yazıcıdan çıktı alınmalıdır. Bu formun bir kopyası sınavın bütün aşamalarında gerekli olacağından aday tarafından saklanmalıdır.

Yurt dışından başvuru yapan adayların aşağıdaki belgeleri bir zarf içerisinde en geç ÖSYM’nin ilgili yıl için duyurduğu başvuru son tarihine kadar posta ile iadeli taahhütlü olarak ÖSYM’ye ulaştırmaları zorunludur.

1) İlgili yılın YÇS Aday Bilgi Formu

2) Son üç ay içerisinde cepheden, adayı kolaylıkla tanıtabilecek şekilde çekilmiş bir fotoğraf (Fotoğrafın arkasına ad, soyad ve T.C. Kimlik Numarası mutlaka yazılmalıdır.)

3) Anne veya babalarının yurt dışında çalıştıkları yerleri ve çalışma sürelerini (işe başlama ve işten ayrılma) gösteren resmi makamlardan onaylı ve Türkçe tercümeli belgelerini,

4) Ortaöğretiminin en az son üç yılının her biri ile ilgili olarak okullarından alacakları (her yılı ayrı ayrı olmak üzere) aldığı dersleri ve bunlarda sağladığı başarıyı (dersteki notunu) gösteren transkriptlerini (var ise onaylı tercümesini)

5) Sınav ücretinin yatırıldığını gösterir banka dekontu (Suret ve fotokopi kabul edilmez. Dekonta T.C. Kimlik Numarası mutlaka yazılmalıdır.)

Bu belgelerden biri dahi eksik olduğu takdirde adayın internet üzerinden yapmış olduğu başvurusu geçersiz sayılmaktadır. İnternet aracılığıyla yapılmayan başvurular işleme alınmamaktadır.

Posta ile gönderilen belgeler aynı zarf içinde olmak zorundadır. ÖSYM ayrı ayrı gönderilen belgeleri takip etme konusunda sorumluluk kabul etmemekte; bu belgeler belirtilen son teslim tarihine kadar doğru bir şekilde gönderilmezse veya bir öğrenci sınava giriş için gerekli olan koşulları herhangi bir şekilde yerine getirmezse, sınav başvurusu geçersiz sayılmaktadır. Bu belgelerden birini kurallara uygun biçimde tamamlamış olarak zamanında ÖSYM’ye ulaştıramayanlar, YÇS’ye girmek için başvurmuş sayılmazlar. Bu tür eksik ya da zamanında ulaştırılmamış belgeler işleme konulmamaktadır.

ÖSYM’ye gönderilen her belgeye adayın “T.C. Kimlik Numarası”nın yazılması zorunludur. T.C. Kimlik Numarası yazılmayan belgeler ve dilekçeler işleme konulmamaktadır.

3. Sınava Çağrı

Adayların Aday Bilgi Formu ve diğer belgelerinin eksiksiz olup olmadığı ÖSYM tarafından incelenir. Adaylara “Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi” düzenlenir ve bu belgede adayın sınava gireceği merkez, bina ve salon belirtilir.

Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi adayların yazdıkları adreslerine postalanır. Bu nedenle adayların, Aday Bilgi Formuna yazdıkları adreslerinin eksiksiz ve doğru olması önemlidir.

Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi postayla eline ulaşmayan adaylardan, Ankara’da sınava girecekler, sınavdan 3 gün öncesinden itibaren ÖSYM’nin Bilkent/Ankara’daki merkezinden veya ÖSYM Ankara Bürosu’ndan, Köln’de sınava girecekler ise sınav saatinden bir saat önce sınavın yapılacağı “Ernst-Mach-Gymnasium Bonnstr. 64-66 50354 Hürth/Almanya” adresinden elden alabilirler.

4. Sınav Yeri ve Zamanı

Adayların sınava girerken fotoğraflı ve onaylı özel kimlik belgesi ile Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesini yanlarında bulundurmaları zorunludur. Bu iki belgeyi yanında bulundurmayan adaylar sınava alınmamaktadır.

Sınav, ÖSYM’nin ilgili yıl için duyurduğu tarihte Ankara ve Köln’de yapılır. Sınav Türkiye saati ile 09.30′da başlar ve 210 dakika (3,5 saat) sürer. Adayların, Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesinde belirtilen bina ve salonda sınava girmeleri zorunludur.

YÇS Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi olmayan veya bu belgenin fotokopisi veya faks metni ile gelen adaylar kesinlikle sınava alınmamaktadır.

Aday başı açık ve kılık kıyafeti ilgili mevzuata uygun bir şekilde gelmemişse sınava alınmaz. Bu kurala uymayan adaylar sınava alınsa bile sınavları geçersiz sayılmaktadır.

Adayların sınav binasına cep telefonu ile girmeleri kesinlikle yasaktır.

Adayların, sınava gelirken yanlarında, yumuşak uçlu kurşun kalem, silgi ve kalem açacağı da bulundurmaları gerekir.

Adaylar, sınav günü saat 09.00′da kimlik kontrolleri yapılarak sınav salonuna alınmaktadırlar.

5. Sınavın Kapsamı ve Uygulanması

Sınavda adaylara, (1) Genel Başarı Testi, (2) Yabancı Dil Testi (Almanca, Fransızca, İngilizce), (3) Türkçe Testi uygulanır.

Genel Başarı Testi, adayların, matematiksel ilişkilerden yararlanma ve sosyal bilimlerdeki temel kavram ve ilkelerle düşünme güçlerini ölçmeyi amaçlayan sorulardan oluşur. Bu testte matematik, tarih, coğrafya, temel yurttaşlık bilgileri, psikoloji, sosyoloji ve genel kültür ile ilgili sorular bulunur. Genel Başarı Testi, Türkçe, Almanca, Fransızca ve İngilizce olmak üzere dört değişik dilde hazırlanır. Bütün dillerdeki testler aynı sorulardan oluşur ve her sorunun doğru cevabı dört dilde hazırlanan testlerin tümünde de aynı seçenekte verilmiştir. Her aday, bu testlerden kendisine uygun olan bir tanesindeki soruları cevaplar. Genel Başarı Testini sınava giren tüm adaylar cevaplamakla yükümlüdür.

Yabancı Dil Testi, ilgili yabancı dilde kelime haznesi ve dilbilgisi ile okuduğunu anlama ve dili kullanma gücünü yoklamayı amaçlayan sorulardan oluşur. Yabancı Dil Testinde Almanca, Fransızca ve İngilizce için bölümler bulunur. Adaylar, bu üç yabancı dilden hangisi ile ilgili dil ve edebiyat veya öğretmenlik programlarını tercih etmişlerse o dille ilgili testteki soruları cevaplarlar. Almanca, Fransızca ve İngilizce testlerindeki soruların doğru cevap anahtarları birbirinden farklı olmaktadır. Adaylar, hangi dille ilgili testteki soruları cevapladıklarını, Cevap Kâğıtlarında bunun için ayrılan yere işaretleyerek belirtmelidirler. Yabancı Dil Testini, yalnız yabancı dil ve edebiyat veya bu alanlardaki öğretmenlik programlarını tercih eden adaylar cevaplamalıdırlar.

Türkçe Testi, Türkçe’deki kelime haznesi ve dilbilgisi ile okuduğunu anlama ve dili kullanma güçlerini yoklamayı amaçlayan sorulardan oluşur. Öğretim dili Türkçe olan programlarla ilgili tercihleri bulunan adaylar Türkçe testindeki soruları da cevaplarlar. Bu testten elde edilen puanlar seçme ve yerleştirme işlemlerinde kullanılacak olan YÇS puanlarına katılmamakta; yalnızca adayların Türkçe seviyesini belirlemek amacıyla kullanılmaktadırlar.

YÇS’de uygulanacak bütün testler seçmeli tipte sorulardan oluşur. Sınavda uygulanacak üç teste ait sorular adaylara bir kitapçık halinde verilir. Adaylar, bu sorularla ilgili cevaplarını, optik okumaya elverişli cevap kâğıdına işaretlemelidirler.

Sınavda uygulanan testlerle ilgili cevapların cevap kâğıdına işaretlenmiş olması zorunludur. Soru kitapçığına işaretlenen cevaplar geçersiz sayılmaktadır.

Sınav süresince adayların, birbirleriyle konuşmaları ve kopya çekmeleri sınav kurallarına aykırıdır. Herhangi bir yolla kopya eylemine karıştığı saptanan adayların sınavları geçersiz sayılmaktadır.

Sınav sırasında sigara, puro, pipo vb. içilmemelidir.

Sınav sonunda her aday, kullandığı Soru Kitapçığı, Cevap Kâğıdı ve Fotoğraflı Sınava Giriş ve Kimlik Belgesini salon görevlilerine teslim etmek zorundadır.

6. Değerlendirme ve Yerleştirme

Sınava katılan ve sınavı geçerli sayılan her aday için YÇS puanı hesaplanır.

Adayların, YÇS’de uygulanacak üç testin her birindeki sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı sayılır.

Her test için ayrı ayrı olmak üzere, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puanlar bulunur. Ham puanlar, ortalaması 50 ve standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülür. Genel Başarı Testinde en az 0,5 veya daha yüksek ham puan alamayan adaylar için aşağıda açıklanan işlemler yapılmaz, bu adaylar için hiç bir standart puan hesaplanmaz.

YÇS içerdiği üç test ile ilgili standart puanlardan aşağıdaki YÇS puanları hesaplanır:

(a)   YÇS-G Puanı: %85 ağırlıkla Genel Başarı Testi puanı ve %15 ağırlıkla ortaöğretim başarı puanından oluşur.

Yabancı dil ve edebiyat programları ile bunlarla ilgili öğretmenlik programları dışındaki bütün programlara bu puanla seçme ve yerleştirme yapılır.

(b)   YÇS-Y Puanı: %25 ağırlıkla Genel Başarı Testi puanı, %60 ağırlıkla Yabancı Dil Testi puanı ve %15 ağırlıkla ortaöğretim başarı puanından oluşur. Yabancı dil ve edebiyat programları ile bunlarla ilgili öğretmenlik programlarına bu puanla seçme ve yerleştirme yapılır.

(c)   YÇS-T Puanı: Türkçe Testini cevaplayan adaylar için hesaplanan olan bu puan Türkçe Testi standart puanından oluşur. Bu puandan yararlanılarak Türkçe Testini alan adaylar “Türkçe puanı yeterli” ve “Türkçe puanı yetersiz” olmak üzere iki gruba ayrılır. Türkçe puanı yeterli olan adaylar, öğretim dili Türkçe olan bir programa yerleşmeleri halinde hemen öğrenime başlarlar. Türkçe puanı yetersiz olanlar ise, dil ile ilgili eksiklerini tamamlamak ve bu durumlarını belgelendirmek üzere, kayıtlarını yaptırdıkları yükseköğretim kurumlarınca bir yıl izinli sayılırlar. Bir yıl içinde eksiklerini tamamlayamayanlar, yerleştirmeden doğan bütün haklarını kaybetmiş olurlar.

Yerleştirme sırasında istekli aday bulunmaması veya yerleştirilen adayların kayıtlarını yaptırmamaları yüzünden açık kalan kontenjanlara ön kayıtla öğrenci alınmaz.

Yerleştirme işlemleri sonunda, sınava giren her aday için bir Sınav Sonuç Belgesi düzenlenir. Ancak, sınav kurallarına uymadıkları veya sınav sonunda gerekli belgeleri teslim etmedikleri için sınavları geçersiz sayılan adayların cevap kâğıtları yukarıda açıklanan değerlendirme işlemlerine alınmaz ve bu adaylar için Sınav Sonuç Belgesi düzenlenmez.

Puanları ne denli yüksek olursa olsun bir adaya, istek sırasına ve sınav sonuçlarına göre yalnız bir programa kayıt yaptırma hakkı tanınır.

Hiçbir yükseköğretim programını tercih etmemiş, tercih ettiği programların kodlarını doğru yazmamış veya koşullara uymadığından tercihleri geçersiz sayılmış olan adaylar, yüksek puan alsalar dahi herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirilmezler.

7. Sınav Sonuçlarının Duyurulması

Adayların Sınav Sonuç Belgeleri ÖSYM kayıtlarındaki adreslerine postalanır. Bu nedenle adayların, Aday Bilgi Formuna yazdıkları adreslerinin eksiksiz ve doğru olması önemlidir. Adayların kimlik bilgilerinde ve adreslerinde değişiklik olması halinde bu değişikliği internet adresinde yer alan açıklamalar doğrultusunda, ÖSYM’nin http://www.osym.gov.tr internet sayfasında bulunan ÖSYM Aday İşlemleri Sistemi üzerinden kendileri yapmalıdırlar.

Sınav Sonuç Belgesi, yükseköğretim programına kayıt için başvuru sırasında isteneceğinden saklanmalıdır.

8. Kayıt İşlemleri

Bir yükseköğretim programına yerleştirilmiş olan adayların kesin kayıtlarını yaptırabilmeleri için, kayıt zamanına kadar lise veya dengi okul diplomalarına denklik almaları ve ilgili yükseköğretim kurumunun aradığı bütün koşulları yerine getirmeleri gereklidir.

Denklik işlemi, T.C. Milli Eğitim Bakanlığınca ve yurtdışındaki Eğitim Müşavirliklerince yapılır. Bu işlem için İl Milli Eğitim Müdürlüklerine veya bulunulan ülkenin Eğitim Müşavirliklerine, (a) lise düzeyindeki öğrenim belgesinin aslı ve (b) lisedeki dersleri, bu derslerin haftada kaç saat olduğunu ve bu derslerden alınan notları gösteren bir belge (transkript) ile başvurulması gerekir.

Bir adaya ÖSYM tarafından gönderilen Sınav Sonuç Belgesinde kazandığı programın yazılı olması, ilgili programın öngördüğü diğer koşulları taşımadan o programa kayıt olma hakkı vermez.

Türkçe Testi puanı yetersiz olanlar da dahil olmak üzere bir yükseköğretim programına yerleştirilen tüm adaylar, yerleştirildikleri yükseköğretim programlarına ilgili öğretim yılı başında kayıt yaptırmak zorundadırlar.

Kayıtlarını zamanında yaptırmayan adaylar, sınav ve yerleştirmeden doğan bütün haklarını kaybederler.

9. Kayıt için Gerekli Belgeler

a)      Adayın YÇS Sonuç Belgesi,

b)      Adayın mezun olduğu okuldan aldığı diplomanın aslı ya da yeni tarihli mezuniyet belgesi (Belgenin Türkiye’de lise eğitimine denk olduğunu gösterir T.C. MEB veya yurtdışı Eğitim Müşavirliklerince verilmiş denklik belgesi),

c)      Nüfus cüzdanının onaylı örneği,

d)      İkametgâhı ile ilgili beyanı,

e)      Askerlik yaşı gelmiş erkek adaylar  için askerlik şubelerinden alınacak Askerlik Durum Belgesi,

f)       12 adet 4,5 x 6 (cm) ebadında fotoğraf (fotoğraflar son altı ay içinde, önden, başı açık, adayı kolaylıkla tanıtabilecek şekilde olmalıdır.)

g)      Kayıttan önce belirlenip ilan edilecek diğer belgeler,

Yükseköğretim öğrencileri, kılık kıyafet ile ilgili olarak yüksek yargı organları tarafından verilmiş kararlarla oluşmuş bulunan hukuki mevzuata uymak zorundadırlar.

Adayların askerlikle ilgili sorunları için askerlik şubelerine, kredi konusunda ayrıntılı bilgi için de üniversite rektörlüklerine veya Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumuna başvurmaları gerekmektedir.

Yerleşen adayları gösteren Fotoğraflı Yerleşen Adaylar Listesi adayların yerleştirildikleri yükseköğretim programlarının bağlı olduğu üniversite rektörlüklerine ÖSYM tarafından gönderilir.

10. Kayıtla İlgili Önemli Notlar

a)      Adayların kayıt için bizzat başvurmaları gerekmektedir. Posta ile kayıt yapılmaz.

b)      Kayıt için istenen belgelerin onaysız sureti veya fotokopileri kabul edilmez.

c)      Belgeler eksik ise kayıt yapılmaz.

d)      Belirtilen tarihler arasında kaydını yaptırmayan aday herhangi bir hak iddia edemez.

e)      Yükseköğretim kurumları, kayıt yaptıracak adaylardan sağlık kurulu raporu isteyebilir.

Ek bilgiler:

-Türkiye’de bulunan adaylardan, Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi kendisine ulaşmayan ya da bu belgelerini kaybedenler, ÖSYM’nin Bilkent/Ankara’daki merkezinden veya ÖSYM Ankara Bürosundan bu belgelerini yeniden edinebilirler.

-Yurt dışında bulunan adaylardan, Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi kendisine ulaşmayan ya da bu belgesini kaybedenler, bu belgelerini sınav sabahı sınav saatinden bir saat önce sınavın yapılacağı “Ernst-Mach-Gymnasium Bonnstr. 64-66 50354 Hürth/Almanya” adresinden elden temin edebilirler.

-Sınav Sonuç Belgesi kendisine ulaşmayan ya da bu belgelerini kaybeden adaylar, ÖSYM’nin Bilkent/Ankara’daki merkezinden veya ÖSYM Ankara Bürosundan bu belgelerini yeniden edinebilirler. Yeniden çıkarılacak her belge için adaylar tarafından ÖSYM’ye 3,00 TL ödenir.

-Adaylarla haberleşme sırasında, postadaki gecikme veya kaybolmalarda ÖSYM sorumluluk kabul etmez.

-Adayların girmek istediği yükseköğretim programları listesinde sonradan değişiklik yapılmaz.

-Adaylardan alınan sınav ücretleri gelecek yıllara devredilmez. Ücretini yatırdığı halde başvurmaktan vazgeçen başvurusu geçersiz sayılan, sınava girmeyen veya giremeyen, sınava alınmayan veya sınavdan çıkarılan, sınavda başarı sağlayamayan veya sınavı geçersiz sayılan ve ücret gerektirmeyen bir işlem için ücret yatıran adayların ücretleri geri verilmez.

---

Adaylar Tarafından ÖSYM’ye Gönderilecek Dilekçeler ile İlgili Açıklamalar 

Dilekçe yazılmasını gerektiren konular için ÖSYM ile yapılacak her türlü yazışmada sayfanın sonunda yer alan “Genel Amaçlı Dilekçe Örneği” kullanılmalıdır. Dilekçenin işleme konabilmesi için adayın ne istediğini açıkça belirtmesi gerekir. Dilekçe örneği üzerindeki bütün bilgi alanlarının doldurulması zorunludur, bilgi alanları eksik olan dilekçeler işleme alınmamaktadır.

Aday, dilekçenin aslını ÖSYM’ye ulaştırmalıdır. ÖSYM’ye faks ya da e-posta yoluyla ulaştırılan dilekçeler işleme alınmamaktadır.

Bilgi güvenliğini artırmak amacıyla dilekçede evrak referans numarası belirtilmesi uygulamasına geçilmiştir.

Aday, evrak referans numarasını ÖSYM’nin http://ais.osym.gov.tr internet adresinden edinecektir.

Adayın http://ais.osym.gov.tr adresinde işlem yapabilmesi için herhangi bir sınava başvuru işlemi sırasında edindiği aday internet erişim şifresi’ni kullanması gerekir. Bu şifre, adayın sonraki yıllarda da ÖSYM’nin internet adresinden yapabileceği tüm işlemlerde (bireysel başvuru, tercih yapma, bilgilerini görme ve bazı bilgilerini değiştirme vb.) kullanılacaktır. Bu nedenle adayın bu şifreyi unutmaması, kimseye vermemesi ve özenle saklaması gerekir. Şifresini bilmeyen ya da yeniden edinmek isteyen adaylar T.C. Kimlik Numarası yazılı nüfus cüzdanıyla şahsen ÖSYM Başvuru Merkezlerine başvurmalıdırlar.

ÖSYM ile yapılacak her türlü yazışmada “T.C. Kimlik Numarası”nın belirtilmesi zorunludur. T.C. Kimlik Numarası belirtilmeyen dilekçeler işleme konulmaz.

Dilekçe Yazılmaması Gereken Konular:

Adaylar aşağıda belirtilen konulardaki değişiklik istekleri için dilekçe yazmamalıdırlar, gerekli değişikliği her sınav için ayrıca belirtilecek tarihlerde http://ais.osym.gov.tr internet adresinde kendileri gerçekleştirmelidirler. Bu tarihler dışında değişiklik isteği yapılamamaktadır.

–          “Kimlik Bilgileri”nde değişiklik yapmak isteyen T.C. uyruklu adaylar bu isteklerini önce Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Merkezi Nüfus İdaresi Sisteminde (MERNİS) yaptırmalıdırlar.

Değişiklik işlemi MERNİS’te gerçekleştikten sonra, bu değişikliklerin adayın ÖSYM’deki kayıtlarına aktarılması işlemi, aday tarafından http://ais.osym.gov.tr internet adresinde yapılmalıdır.

–          “Öğrenim Bilgileri” (resmi belge gerektirmeyen), “Sınava İlişkin Bilgileri” ya da “İletişim Bilgileri” alanlarında değişiklik yapmak isteyen bir aday bu değişikliği http://ais.osym.gov.tr internet adresinde kendisi gerçekleştirecektir.

Dilekçe Yazılmasını Gerektiren Konular:

Adaylar aşağıda belirtilen konular için dilekçe yazabilecektir:

–          Başvuru sırasında oluşturulan Başvuru Kayıt Bilgilerinden “Öğrenim Bilgileri” alanındaki resmi belgeye dayalı olan bilgilerde (ÖSYS DGS için tümünde) değişiklik isteği (ÖSYS için Öğrenim Bilgileri Değişikliği Dilekçe Örneği kullanılmalıdır)

–          Yabancı uyruklu adaylar için kimlik bilgilerinde değişiklik isteği

–          Bedensel engelli adaylar için sağlık kurulu raporu ile engel durumunu belirttiği, engelli olarak sınava girme isteği

–          Sınav sonuçlarının incelenmesi isteği

–          Yeniden Sınav Sonuç Belgesi çıkarma isteği

Yurt İçinden (Türkiye’den) Başvuranlar için Sınav Ücretinin Yatırılacağı Bankalar

T.C. Halk Bankasının tüm şubeleri

T.C. Vakıflar Bankasının tüm şubeleri

T.C. Ziraat Bankasının tüm şubeleri

T.C. Garanti Bankası

Adayların, sınav ücretini yatırırken banka görevlisine; Yurt Dışında Çalışanların Çocukları için Yükseköğretime Giriş Sınavı (YÇS) sınav ücretini yatıracağını, T.C. Kimlik Numarasını, ad ve soyadı bilgilerini söylemeleri yeterlidir. Sınav ücretini yatıran adayların banka şubesinden ayrılmadan önce, kendilerine verilen banka dekontunu dikkatle incelemeleri, bilgilerinde yanlışlık yoksa bankadan ayrılmaları, yanlışlık varsa mutlaka bankadan ayrılmadan düzelttirmeleri gerekmektedir.

Yurt Dışından Başvuranlar için Sınav Ücretinin Yatırılacağı Banka Hesap Numarası ve SWIFT ve IBAN Kodları

Euro Hesabı:

T.C. Ziraat Bankası Güvenevler Şubesi Hesap No: 6028011-5005

SWIFT Kodu:TCZBTR2A IBAN: TR290001000830060280115005

ABD Doları Hesabı:

T.C. Ziraat Bankası Güvenevler Şubesi Hesap No: 6028011-5008

SWIFT Kodu:TCZBTR2A IBAN: TR450001000830060280115008

——————————————————————————————————————

ÖSYM ile yapılacak olan yazışmalarda kullanılacak “Genel Amaçlı Dilekçe Örneği”

Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi

Başkanlığına,

06538 Bilkent/ANKARA

Aşağıda yazdığım isteğim ile ilgili işlemin yapılmasını arz ederim.

—– /—— /———

Evrak Referans Numarası : __________________________________

Saygılarımla,

(İmza)

Sınav Yılı: _______________

Sınav Adı: ______________________________________________________________

Sınav Dönemi: _________________________________ (varsa)

T.C. Kimlik Numarası: _______________________________

Adı Soyadı: ____________________________________________________________

Doğum Yeri: ________________________ Doğum Tarihi: _____/____/_______

Baba Adı: ___________________ Telefon Numarası: ______/________________________

Yazışma Adresi: _____________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Dileğim: ___________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________